Historia Kopalni Hoym-Ignacy

 

220 lat historii górnictwa

w Biertułtowach i Niewiadomiu.

Kopalnia  Ignacy, 

 

Artykuł autorstwa Joachima Rducha ukazał się w wydawnictwie NOT SITG pt:

Zagospodarowanie Terenów Górniczych i Pogórniczych Kopalń w Subregionie zachodnim Województwa Śląkiego.

zesztyt nr 20,  Rybnik 2013, Dział II, Rozdział 3. 

 

 

Wstęp  

 

Na przełomie XVII i XVIII w. nastąpiły ogromne zmiany gospodarczo-społeczne i polityczne na świecie i w Europie, mające wpływ na dzieje Polski i Śląska. Ziemia rybnicka i Biertułtowy także doświadczyły tych zmian. 

Od roku 1742 Dolny i Górny Śląsk razem z ziemią rybnicko- wodzisławską znalazły się pod rządami pruskimi. Po wojnie 7-letniej zakończonej pokojem w Hubersburgu w roku 1763 nastąpiły niezliczone nadużycia powinności chłopskich w postaci pańszczyzny na naszych ziemiach. Przykładem tego jest fakt, że w roku 1791 w Biertułtowach na 17 gospodarstw wiejskich, jedno gospodarstwo było wolne od pańszczyzny. Pierwsza wzmianka o właścicielu dóbr folwarku Biertułtowy pochodzi z XVII w.  Był nim Wilhelm Sobek z Kornic ożeniony z Heleną z rodu Schweinnichen do Lobrisch.( E. Holona 1925-2000) 

Obecnie Radlin składa się z: gminy Biertułtowy, dzielnicy Głożyny która była do 1800 roku zalesiona, dzielnicy Marcel oraz folwarku Romansdorf (Obszary) należącego do gminy Radlin. 

Po wojnach prusko- austriackich, na polecenie Fryderyka Heinitza pruskiego ministra , pod kierunkiem  hrabiego Reden  rozpoczyna się poszukiwanie węgla na terenie Górnego Śląska. 

W roku 1788 Rybnicki Państwo Stanowe razem z folwarkiem Biertułtowy na ulicy Cmentarnej od hr. Węgierskich odkupił król pruski Fryderyk Wilhelm II.  Po zakupie tych ziem pruski minister (1770-1806) dla prowincji śląskich hr. Karol Jerzy Henryk von Hoym interesuje się poszukiwaniem węgla w Biertułtowach i Niewiadomiu dla kuźni opalanych drewnem. W roku 1792 uruchomiono pierwszą kopalnię Hoym na północnym zboczu wzgórza biertułtowskiego na wschód od obecnej ulicy Hallera,  od doliny potoku Biertułtowskiego w kierunku cmentarza na terenie Dominium Biertułtowy. Brak jednak potwierdzenia nadania państwowej kopalni Hoym przed 1806 rokiem. 

Na przełomie XVII i XVIII wieku rozwija się przemysł i powstają nowe wynalazki. W 1784 roku wynaleziono maszynę parową, która już w 1806 roku pompowała wodę z głębokości 45 metrów na szybie maszynowym (tzw. Maszyniok) w Biertułtowach.